Nedir?
-Kan yoluyla bulaşan Hepatit C virüsünün (HCV) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır.
-Hepatit C virüsünün birçok türü (genotipi) bulunmaktadır. Ülkemizde en sık Genotip 1 görülür
Dönüşür mü?
-Hepatit C virüsü hepatit B virüsünden farklıdır.
-Hepatit C hastası olmak Hepatit B'ye neden olmaz veya Hepatit B'ye karşı sizi korumaz.
Nasıl bulaşır?
-Hepatit C, kan ile temas sonucu, virüsün kan dolaşımına girmesiyle bulaşır.
- Kan ürünleri kullanımı,
- Diş tedavileri,
- Enjeksiyon iğnesi gibi damar içi materyallerin birden çok kişi tarafından kullanılması ile bulaşır.
- 1996 yılından önce kan transfüzyonu yapılmış olan kişilerde görülebilir.
- Steril olmayan tıbbi ve kozmetik malzemelerin kullanımı veya
- Steril olmayan malzemeler ile dövme yapmak ve piercing kullanımı ile de bulaşır
-Kan temasına sebep olabilecek kültürel ritüeller ile de (dil altı kesilmesi, alna çizik atılması, steril olmayan toplu sünnetler ve hacamat gibi) bulaşabilmektedir
-Hepatit virüslerinden korunmak için diş fırçası, tıraş bıçağı gibi malzemelerin kişiye özel olması gereklidir.
-Hepatit C cinsel yolla bulaşma ihtimali çok düşük olan bir enfeksiyondur.
-Cinsel birleşme sırasında kanama olursa bulaşabilir.
-Sarılma ve öpme ise risk faktörü değildir
Nasıl bulaşmaz?
-Hepatit C hastası olan kişi ile yiyecek veya içeceklerin paylaşılması, aynı ortamda bulunma ile herhangi bir bulaşma riski söz konusu değildir.
-Hepatit C klozet veya yüzme havuzlarından bulaşmaz.
-Aynı şekilde sivrisinek ısırması da hepatit C 'ye neden olmaz.
-Hepatit C 'nin anneden çocuğa geçme riski oldukça düşüktür.
-Hepatit C 'li anneler gönül rahatlığıyla çocuğunu emzirebilirler
Korunma?
-Hepatit C standart enfeksiyon kontrol önlemleri alınarak kolaylıkla önlenebilir
Nasıl anlarım?
-Hepatit C ilk bulaştığında bazı insanlarda grip benzeri belirtiler gösterebilir ama Hepatit C 'li birçok insanda uzun süre bir belirti gözlenmez.
-Belirtiler virüs bulaştıktan uzun zaman sonra (15-20 yıl sonra) görülmeye başlayabilir
Belirtileri?
-Kronik Hepatit C enfeksiyonunun en sık görülen belirtileri yorgunluk, halsizlik, bulantı ve karaciğer bölgesinde rahatsızlıktır.
Ülkemizde tahmini hepatit C hastası sayısı?
-Ülkemizde yaklaşık 700.000 civarında Kronik Hepatit C hastası bulunmaktadır
Nasıl seyreder?
-Hepatit C hastalığı kronik karaciğer hastalıklarına, siroza, kansere ilerleyebilir.
-Hepatit C karaciğer naklinin en önemli nedenlerindendir.
Hangi testler yapılır?
-Antikor testleri (AntiHCV): Bu testin pozitif olması hayatınızın herhangi bir zamanında Hepatit C virüsüne yakalandığınız anlamına gelir ama kesin olarak hala virüsü taşıdığınız anlamına gelmez
-PCR testi: Bu testin pozitif olması vücudunuzda Hepatit C virüsünü halihazırda taşıdığınız anlamına gelir .
İyileşir mi?
-Her 5 kişiden biri tedavisiz/kendiliğinden iyileşebilir.
-Ancak bu durum tekrar hepatit C enfeksiyonu bulaşımına karşı koruma sağlamaz.
Tedavisi var mı?
-Hepatit C tedavi edilebilir bir hastalıktır.
-Ancak tedavi sonrası nüksedebilir.
-Hepatit C hastalığı tedavisi gören her 4 kişiden 3'ü iyileşmektedir.
-Tedavinin başarılı olduğu kişilerin kanında virus artık bulunmaz.
-PCR testi (HCV RNA) kanda negatifleşir.
Aşısı var mı?
-Hepatit C için bir aşı bulunmamaktadır.
Diğer hepatit aşıları yapılmalı mı?
-Hepatit A, hepatit B ve hepatit C birbirinden farklı hastalıklardır. Birbirine dönmez.
-Hepatit C hastalarının, Hepatit A veya B enfeksiyonuna yakalanmaları karaciğer için kötü sonuçlara sebep olabilir.
-Bu nedenle Hepatit C hastaları, Hepatit A ve B ye karşı aşılanmalıdır
Dikkat edilmesi gerekenler?
-Alkol kullanımından kaçınılmalıdır.
-Hepatit C hastalarında alkol kullanımı karaciğer hasarının ilerlemesi için daha yüksek risk demektir.
-Sigara karaciğer hasarının daha hızlı ilerlemesine neden olabilir.
-Hekim önerisi olmadan gereksiz ilaç kullanılmamalıdır.
-Gereksiz ilaç kullanımı, Hepatit C hastası insanlarda karaciğer hasarının artmasına neden olabilir.
-Hepatit C ağızda tükürük salgısını azaltarak diş ve diş etlerinde bozulmalara neden olabilir.
-Ağız sağlığına dikkat edilmelidir.
-Hepatit C'li iseniz mutlaka bir merkezde takip edilmelisiniz.
-Doktorunuzun önerdiği sıklıkta kontrollere gitmelisiniz. Unutulmamalıdır ki hepatit C sessiz bir şekilde olumsuz sonuçlar doğurabilecek bir hastalıktır. Düzenli kan takipleri yaptırmanız size uygun tedavinin, zamanında başlanmasını sağlayacaktır.